Dàn Ý Phân Tích Bài Thơ Mùa Xuân Nho Nhỏ - Ngắn Ngọn, Dễ Học Nhất
Dàn bài phân tích bài thơ Mùa xuân nho nhỏ.
Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ Thanh Hải là một trong những văn bản trọng điểm của Ngữ văn 9 và rất có khả năng sẽ được ra trong đề thi chuyển cấp. Chính vì vậy, các bạn học sinh cần phải nắm vững nội dung cũng như các thủ pháp nghệ thuật có trong bài thơ. Dưới đây là một dàn bài phân tích bài thơ Mùa xuân nho nhỏ mà Gia sư Tất Đạt đã làm. Các bạn học sinh có thể tham khảo
1. Tác giả:
Thanh hải là nhà thơ xứ huế. Thơ Thanh Hải nhẹ nhàng, trong sáng, tràn đầy cảm xúc.
2. Nội Dung Chính:
Bài thơ là tiếng lòng thiết tha yêu đời yêu cuộc sống gắn bó với đất nước thực hiện ước nguyện cống hiến chân thành của Thanh Hải.
3. Tác phẩm:
-Sáng tác năm 1980 trong hoàn cảnh hết sức đặc biệt khi Thanh Hải còn đang nằm trên giường bệnh và không bao lâu sau nhà thơ qua đời. Nhưng bài thơ không mang cảm xúc bi quan mà ngược lại nó tràn đầy sức sống.
-Nhan đề bài thơ là một hình ảnh độc đáo. Nó không chỉ là hình ảnh mùa xuân thực của thiên nhiên đất trời mà còn là hình ảnh ẩn dụ thể hiện ước nguyện cống hiến của Thanh Hải. Nhà thơ muốn làm 1 mùa xuân nhỏ góp vào mùa xuân lớn của đất nước, cuộc đời chung.
4. Phân tích:
* 3 khổ thơ đầu
a,NDC: ba khổ thơ đầu của bài thơ là cảm xúc của Thanh Hải về mùa xuân thiên nhiên và mùa xuân đất nước.
b,Cảm xúc của nhà thơ bắt đầu từ mùa xuân của thiên nhiên đất trời nơi xứ Huế:
“Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời.”
Từ “mọc” được đảo lên đứng đầu dòng thơ để diễn tả sức trỗi dậy bất ngờ và sự tồn tại mạnh mẽ của mùa xuân. Mùa xuân của thiên nhiên, đất trời được tái hiện với những dấu hiệu đặc trưng. Đó là sắc màu nồng ấm của hoa tím – một màu đặc trưng rất Huế trên nền dòng sông xanh hiền hòa thơ mộng. Đó là tiếng hót lảnh lót, vang vọng của chim chiền chiện trên bầu trời xanh bao la. Đây là mùa xuân đích thực với sắc màu tươi thắm, không gian cao rộng và âm thanh tươi vui. Tất cả mở ra 1 khung cảnh khoáng đạt đầy sức sống.
-Bao trùm lên khổ thơ là cảm xúc say xưa, ngây ngất của Thanh Hải trước những vẻ đẹp của đất trời vào xuân. Cảm xúc ấy được thể hiện qua lời gọi, lời hỏi rất Huế: “ơi”, “hót chi mà”. Lời gọi, lời hỏi ấy cho thấy thái độ hết sức nâng niu, trân trọng, mến thương của nhà thơ trước mùa xuân của thiên nhiên tạo vật.
-Nhưng có lẽ đặc biệt nhất là hình ảnh thơ giàu chất tạo hình:
“Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.”
Từng giọt ở đây có thể hiểu là từng giọt mưa xuân long lanh trong ánh sáng của trời xuân. Nhưng hiểu theo lối ẩn dụ thì từng giọt ở đây la từng giọt âm thanh của tiếng chim chiền chiện. Tiếng chim trở nên hữu hình hơn, có thể đưa tay ra hứng, không những thế, nó còn long lanh trong ánh sáng và sắc màu. Như vậy, tiếng chim không chỉ được cảm nhận bằng thính giác mà còn được cảm nhận bằng thị giác và xúc giác, bằng cả tâm hồn yêu đời, yêu cuộc sống của Thanh Hải. Phải có lòng mến yêu cuộc đời tới độ nào nhà thơ mới có được sự thăng hoa trong cảm xúc như thế?
c,Từ cảm xúc về mùa xuân của thiên nhiên đất trời, mạch thơ phát triển một cách tự nhiên sang cảm xúc về mùa xuân đất nước.
-Mùa xuân đất nước được nói tới bằng những hình ảnh đặc trưng:
“Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ.”
+ Hình ảnh “người cần súng”, “người ra đồng” là những hình ảnh rất quen thuộc biểu trưng cho 2 nhiệm vụ trong thời điểm hiện tại của đất nước, đó là sản xuất và chiến đấu. Nhưng cái hay ở đậy là gắn hình ảnh “người ra đồng”, “người cầm súng” với hình ảnh “lộc non”. “Lộc non” ở đây không chỉ là chồi non, cây non mà còn là sức sống mạnh mẽ của đất nước. Lộc non ấy, sức sống ấy theo chân người cầm súng, người ra đồng và chính người cầm súng, người ra đồng đã mang lại lộc non về trên khắp mọi miền đất nước.
-Nhịp sống của đất nước được tái hiện qua câu thơ:
“Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao.”
Các từ láy “hối hả, xôn xao” và nhịp thơ nhanh đã diễn tả nhịp sống khẩn trương, trạng thái phấn chấn được khơi dậy từ đáy lòng mỗi con người. Điệp ngữ “tất cả” được lặp lại hai lần như một sự khẳng định nhịp sống đó không phải của riêng ai mà của tất cả mọi người. Tất cả đều hối hả khẩn trương bắt tay vào xây dựng và bảo vệ đất nước.
d, Khổ 3 của bài thơ là suy ngẫm của tác giả về sức xuân của đất nước:
“Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.”
-Biện pháp nhân hóa kết hợp với cách nói hoán dụ giúp nhà thơ tái hiện lại chiều dài lịch sử của đất nước và dân tộc. Đất nước tần tảo, vất vả, gian lao, chung thủy mà kiên cường, anh dũng. Đó là đất nước của những người con gái, con trai, của những người mẹ, người chị mặc áo thay vai vẫn tần tảo nuôi chồng con đi kháng chiến. Đó là đất nước của biết bao thế hệ nối tiếp, lớp cha trước lớp con sau bảo vệ hòa bình.
-Hình ảnh so sánh “đất nước như vì sao” diễn tả vẻ đẹp vừa khiêm nhường vừa kiêu hãnh của đất nước. Đất nước không phải là mặt trời rực rỡ chói lòa mà chỉ khiêm nhường là một vì sao nhưng vì sao ấy cứ đi lên phía trước. Ý thơ tràn đầy cảm xúc tự hào và tin yêu của Thanh Hải. Tự hào bởi đất nước luôn là ngọn cờ đầu trong sự nghiệp giải phóng dân tộc. Tin tưởng bởi đất nước có tương lai tươi sáng.
* 2 khổ thơ cuối.
a, NDC: Từ cảm xúc về mùa xuân thiên nhiên, mùa xuân đất nước, khổ 4 và 5 của bài thơ là những cảm xúc, những suy ngẫm của Thanh Hải về mùa xuân của mỗi con người.
b, Ước nguyện chân thành của Thanh Hải được thể hiện một cách giải dị qua khổ 4 của bài thơ:
“Ta làm con chim hót
Ta làm một cành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến.’
-Giong thơ ở khổ 4 trầm lắng hơn, xao xuyến hơn phù hợp với tâm trạng của nhà thơ.
-Điệp ngữ ‘ta làm’ thể hiện ước nguyện chân thành, liên tục, tự nguyện cũng như niềm bối rối của nhà thơ. Những hình ảnh ‘con chim, cành hoa’ ở khổ thơ 1 được dùng để diễn tả vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên thì ở khổ thơ này chúng được lặp lại nhưng có sự đổi mới và nâng cao nơn về ý nghĩa. Chúng được dùng để diễn tả, bộc lộ nguyện ước chân thành của Thanh Hải. Nhà thơ muốn hóa thân vào cảnh vật đẹp đẽ của xứ Huế, muốn làm một con chim dâng tiếng hót cho đời, muốn làm một cành hoa tỏa hương thơm cho cuộc sống, muốn làm một nốt trầm nhẹ nhàng, khiêm tốn, xao xuyến của riêng mình để nhập vào bản hòa ca muôn thuở của đất nước. Mối quan hệ giữa cá nhân với cộng đồng, lẽ sống cống hiến được Thanh Hải nói tới rất nhỏ nhẹ và tinh tế.
-Ở khổ thơ đầu, Thanh Hải xưng ‘tôi’ nhưng đến khổ thơ này tác giả xưng ‘ta’. Như vậy, ước nguyện cống hiến đó không chỉ của riêng nhà thơ mà là của chung mọi người trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.
c, Khổ thơ thứ 5 bộc lộ rõ hơn, cô đúc hơn qua niềm sống của Thanh Hải :
‘Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc
-Hình ảnh ẩn dụ ‘mùa xuân nho nhỏ’ là sáng tạo riêng của Thanh Hải. Với cách gọi ấy, Thanh Hải làm cho mùa xuân trở nên hữu hình hơn, đáng yêu hơn, bộc lộ sâu sắc hơn tâm nguyện chân thành khiêm tốn. Nhà thơ muốn làm một mùa xuân nhỏ góp vào mùa xuân lớn của đất nước, dân tộc, của cuộc đời chung, không ồn ào, không phô trương mà ngược lại hết sức lặng lẽ khiêm nhường.
-Điệp ngữ ‘dù là’ mang ý khẳng định khát vọng cống hiến đó không chỉ là khi mỗi người ở độ tuổi hai mươi tràn căng sức trẻ mà kể cả khi tóc pha sương ở độ tuổi mãn chiều xế bóng thì nhiệt tình cống hiến vẫn không hề giảm sút, không hề mất đi bản sắc của cá nhân mình.
5.Kết bài :
-Khái quát lại nội dung và nghệ thuật của đoạn (hoặc cả bài) thơ
-Liên hệ :Đặt trong bối cảnh đất nước ta vừa hòa bình, thống nhất còn biết bao thử thách thì lối sống cống hiến đẹp đẽ, đáng quý, đáng trân trọng của Thanh Hải càng thêm có ý nghĩa.
Trên đây là dàn bài phân tích bài thơ Mùa xuân nho nhỏ. Hi vọng thông qua bài viết này, các bạn có thể nắm rõ hơn nội dung tác phẩm, cách sử dụng các thủ pháp nghệ thuật của tác giả cũng như sẽ làm tốt các đề bài phân tích đối với bài thơ này. Gia sư Tất Đạt xin chúc các bạn sẽ giành được điểm cao trong kì thi vượt vũ môn sắp tới.
6 . Trung tâm Gia sư Tất Đạt cung cấp gia sư chuyên:
. Luyện chữ đẹp, tập đọc, tập làm toán, tập đàn, tăng khả năng IQ và EQ......cho các bé từ 5-10 tuổi
· Dạy các môn: Toán – Văn – Anh – Lý – Hóa – Sinh cho học sinh từ lớp 6 đến lớp 12 muốn nâng cao hoặc cải thiện kết quả học tập.
· Ôn thi tốt nghiệp THPT, thi Đại học các môn học sinh còn yếu
· Bồi dưỡng học sinh giỏi thi trường chuyên, thi Olympic, thi học sinh giỏi cấp Quận, Thành phố, Quốc gia.
· Dạy bằng Tiếng Anh, môn khoa học bằng tiếng anh, cho học sinh các trường Quốc tế - Hệ song ngữ, Hệ Cambridge, Chương trình THPT Quốc tế Cambridge IGCSE
. Chương trình tú tài Anh Quốc – chứng chỉ AS và A level
· Dạy tiếng Anh - Pháp - Hàn - Nhật - Trung thi chứng chỉ cho người đi làm
· Giáo dục đặc biệt cho trẻ tự kỉ, tăng động, chậm phát triển.
· Luyện thi chứng chỉ tiếng anh: TOIEC, IELTS, TOEFL
· Dạy các môn năng khiếu: Đàn Piano, Organ, hội họa, nhảy, múa cho trẻ em và người lớn.
· Dạy tiếng Anh - Pháp - Hàn - Nhật - Trung thi chứng chỉ cho người đi làm
· Giáo dục đặc biệt cho trẻ tự kỉ, tăng động, chậm phát triển.
· Luyện thi chứng chỉ tiếng anh: TOIEC, IELTS, TOEFL,...
· Dạy các môn năng khiếu: Đàn Piano, Organ, hội họa, nhảy, múa cho trẻ em và người lớn.
7. Ưu Đãi:
- Học thử 1-2 buổi miễn phí để đảm bảo chất lượng gia sư.
- Quý phụ huynh và học sinh không phải trả bất kỳ khoản phí trung gian nào khi lựa chọn gia sư luyện thi tại trung tâm.
- Đổi gia sư bất cứ lúc nào nếu học viên cảm thấy không phù hợp
- Thời gian học do phụ huynh và học sinh lựa chọn.
- Gia sư và giáo viên linh động giữa hình thức dạy online - offline
Gia sư Tất Đạt – điểm đến khai sáng trí tuệ!
Nhằm bảo đảm tính minh bạch và chất lượng giảng dạy, chúng tôi nhận dạy thử miễn phí từ 1-2 buổi, nếu bạn thấy cách dạy tốt phù hợp, dễ hiểu có thể thuê tiếp,nếu không có thể đổi không thuê tiếp.
► Với Chi phí > 180k (Với gia sư là SV), > 350k (Với Giáo Viên).
► Biểu giá sẽ được điều chỉnh phù hợp theo yêu cầu của Phụ huynh và trình độ, kinh nghiệm của gia sư/giáo viên.
⇒ Mọi thông tin thắc mắc cần tư vấn về vấn đề học tập, đăng kí làm gia sư, hoặc tìm gia sư, giáo viên dạy miễn phí tại nhà cho con vui lòng liên hệ hotline.
Link Đăng Kí Tìm Gia sư cho con: Tại Đây.
Link Đăng Kí Làm Gia sư: Tại Đây
GIA SƯ TẤT ĐẠT – DỊCH VỤ GIA SƯ UY TÍN SỐ 1 HÀ NỘI
Hotline: 0962.681.347
093.171.2489
Website: giasutatdat.edu.vn
Facebook: Gia Sư Tất Đạt
Email: trungtamgiasutatdat@gmail.com
Bài viết liên quan
Tổng Hợp Các Lỗi Thường Gặp Khi Sử Dụng Máy...
Máy tính Casio đã trở thành một công cụ không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta. Tuy nhiên, khi sử dụng máy...
Dàn Ý Chí Phèo Phân Tích Bi Kịch Cuộc Đời|...
Chí Phèo là một tác phẩm trọng điểm của Ngữ Văn lớp 11. Đây cũng là bài có khả năng được ra trong kì thi THPT Quốc Gia. Trong...
Gửi bình luận
Đối tác của chúng tôi
Trung tâm Gia sư Tất Đạt đã và đang đem lại những giá trị khác biệt về dịch vụ cho hàng ngàn quí phụ huynh. Chúng tôi mong muốn trở thành người bạn đồng hành, đóng góp một phần nhỏ trên con đường học tập của các em. Sứ mệnh của chúng tôi là “cầu nối tri thức” giữa gia đình, học sinh với những giáo viên, sinh viên giỏi, ưu tú tại các trường chất lượng hàng đầu tại Việt Nam.
