HÌNH TƯỢNG NGƯỜI LÁI ĐÒ TRONG TÁC PHẨM “NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ”
HÌNH TƯỢNG NGƯỜI LÁI ĐÒ TRONG TÁC PHẨM
“NGƯỜI LÁI ĐÒ SÔNG ĐÀ”
Tác phẩm “Người lái đò sông Đà” của nhà văn Nguyễn Tuân là một tuỳ bút với nhiều nét nghệ thuật sáng tạo và là điểm sáng của thời kì văn học sau 1960. Tác phẩm đã khắc hoạ thành công hình ảnh người lái đò với những phẩm chất tiêu biểu. Hãy cùng Gia sư Tất Đạt tìm hiểu xem hình tượng người lái đò đã được xây dựng như nào nhé!
I. Mở Bài
- Nguyễn Tuân là một trong những cây bút tiêu biểu của văn xuôi hiện đại. Nói đến ông là người ta nghĩ ngay đến một nhà văn tài hoa, uyên bác và có một cách diễn đạt rất độc đáo, luôn nhìn sự vật ở phương diện văn hóa và nhìn con người ở phương diện tài hoa, nghệ sĩ, có sở trường ở thể loại tùy bút.
- Người lái đò sông Đà là một tùy bút thành công của Nguyễn Tuân, được rút từ tập tùy bút Sông Đà. kết tinh tài năng và mang đậm dấu ấn phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân. Ở tùy bút này, nhà văn đã xây dựng thành công hình tượng người lái đò – một con người trí dũng, tài hoa, nghệ sĩ.
II. Thân Bài
1. Khái quát chung: Hoàn cảnh sáng tác và nội dung chính của tác phẩm
- Trong những năm 1960, khi miền Bắc bước vào công cuộc xây dựng Chủ nghĩa Xã hội, khi đất nước đang dần hồi sinh sau chiến tranh nhờ bàn tay, khối óc của những người lao động bình dị thì cảm hứng ngợi ca người lao động là cảm hứng xuyên suốt trong các tác phẩm văn học thời bấy giờ. Tùy bút Người lái đò Sông Đà của Nguyễn Tuân cũng không nằm ngoài dòng chảy ấy. Bên cạnh việc dồn công sức để tạo nên một hình tượng dòng sông độc đáo nhất trong văn học, nhà văn còn tôn vinh vẻ đẹp của người lao động gắn với dòng sông ấy.
- Hình tượng người lái đò được đặt song song với hình ảnh con sông Đà từ đầu đến cuối tác phẩm, khi thì là quan hệ đối lập, ngoại trừ, khi thì là quan hệ bổ sung, hỗ trợ tô đậm vào cái dữ dội, hung bạo của sông Đà, thực chất đó là cách để làm nổi bật những phẩm chất tốt đẹp của người lái đò.
2. Lai lịch và ngoại hình người lái đò:
a. Lai lịch:
Theo lời giới thiệu của Nguyễn Tuân thì ông lái đò người Lai Châu, khoảng bảy mươi tuổi, là người dày dạn kinh nghiệm trong việc vượt thác dữ sông Đà. Ông đã từng xuôi ngược sông Đà trên 100 lần, trong đó có trên 60 lần giữ lái chính. Những con số đó đã cho thấy phần nào sự tài giỏi, lão luyện trong nghề nghiệp của ông lái đò.
b. Ngoại hình:
- Ông có ngoại hình thật đặc biệt: thân hình quắc thước sánh như chất sừng, chất mun trông trẻ tráng quá.
- Mười năm trong nghề lái đò đã in dấu ấn khá đậm ở ngoại hình ông lão: Tay ông lêu nghêu như cái sào. Chân ông lúc nào cũng khuỳnh khuỳnh, gò lại như kẹp lấy một cuống lái tưởng tượng, giọng ông ào ào như tiếng nước trước mặt ghềnh sông, nhỡn giới ông vòi vọi như lúc nào cũng mong một cái bến xa nào đó trong sương mù, bả vai ông có vết củ nâu tròn - dấu tích tì sào của nghề lái đò mười năm liền trên sông nước được Nguyễn Tuân ca ngợi là thứ huân chương siêu hạng.
3. Tính cách, tài năng của người lái đò
a. Sự từng trải và am hiểu dòng sông:
- Những nét tả ngoại hình của nhà văn cho thấy người lái đò thực sự là người từng trải, thành thạo trong nghề.
- Sự từng trải của người lái đò còn được thể hiện ở chỗ, dòng sông Đà với bảy mươi ba con thác và ông đã lấy mắt mà nhớ tỉ mỉ như đóng đinh vào lòng tất cả những luồng nước của tất cả các con thác hiểm trở. Hơn thế nữa, sông Đà đối với ông lái đò ấy, như một trường thiên anh hùng ca mà ông thuộc lòng đến cả những cái chấm than, chấm câu và cả những đoạn xuống dòng. Không phải bỗng dưng mà nhà văn nổi tiếng tài tử lại đưa vào trang viết của mình tỉ mỉ các ngọn thác, thời gian ông lái đò làm nghề.
- Ông lái đò đã từng ngược xuôi trên ghềnh thác sông Đà nhiều năm trong cuộc đời nên ông nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá, và thuộc quy luật phục kích của lũ đá nơi ải nước hiểm trở này, để rồi từ đó mưu trí, dũng cảm vượt qua và chiến thắng thiên nhiên hung bạo để tồn tại, lao động và sáng tạo.
b. Vẻ đẹp trí dũng:
- Để khắc họa vẻ đẹp trí dũng tài hoa của ông đò, Nguyễn Tuân đã miêu tả một cuộc vượt thác nguy hiểm và ngoạn mục trong đó nổi bật sự tương phản giữa một thiên nhiên ác hiểm, hung bạo với con người trí dũng ngoan cường, đó cũng là trận thủy chiến dữ dội giữa một bên là những trùng vi thạch trận của đá thác, nước thác cùng sóng gió với một bên là chiếc thuyền đuôi én mỏng manh và những người lái đò nhỏ bé, đơn độc. Đối thủ ghê gớm của ông đò trong cuộc vượt thác là cả một đoàn quân đá hung bạo, dữ dằn.
● Ở vòng vây thứ nhất của thạch trận, thác đá sông Đà đã chuẩn bị dàn trận địa sẵn với bốn cửa tử, một cửa sinh. Thác đá sông Đà rất khôn ngoan, chúng không chỉ đánh trên mặt trận giáp lá cà mà còn đánh bằng cả nghệ thuật tâm lí chiến. Trước đó, chúng đã dùng âm thanh của thác khiêu khích giọng gằn mà chế nhạo, giờ đây chúng lại nhờ nước thác làm thanh viện cho đá.
- Với bản tính hung hãn của một loài thủy quái, sông Đà đã đánh phủ đầu người lái đò bằng những miếng đòn vô cùng hiểm hóc. Nó cậy thế quân đông tướng mạnh nên đã ùa vào mà bẻ gãy cán chèo, liều mạng vào sát nách mà đá trái mà thúc gối vào bụng và hông thuyền, có lúc chúng đội cả thuyền lên. Bị tấn công bất ngờ nhưng người lái đò vẫn bình tĩnh. Với chiến thuật phòng ngự để dưỡng sức cho những trùng vi sắp tới, ông đò hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng trận địa phóng thẳng vào mình.
- Không để cho ông đò có cơ hội xoay sở, sông Đà đánh đến miếng đòn độc hiểm nhất. Dính miếng đòn hiểm, mắt ông đò hoa lên, tưởng như một cửa bể đom đóm rừng ùa xuống mà châm lửa vào đầu sóng - đây vẫn là cách miêu tả thông qua cảm giác quen thuộc của Nguyễn Tuân - vết thương đau đớn của ông đò đã dược thể hiện bởi cảm giác toé đom đóm và rát bỏng như lửa cháy. Đòn đau khiến ông đò mặt méo bệch đi.
● Tới vòng vây thứ hai của thạch trận, ông đò không chỉ dũng mãnh, kiên cường mà còn thể hiện sự thông minh của một người lái đò dày dặn kinh nghiệm khi chuyển từ thế trận phòng ngự sang chủ động tấn công. Ông đò – người nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá, người đã thuộc quy luật phục kích của lũ đá được miêu tả như một dũng tướng tài ba đang điều khiển, thuần phục con ngựa bất kham của sóng thác sông Đà. Như một vận động viên đua ngựa, ông đò nắm chắc bờm sóng… ghì cương lái… phóng nhanh…. lái miết… vào cửa sinh với tốc độ di chuyển mau lẹ; Sóng nước xô ra định níu chiếc thuyền vào tập đoàn cửa tử nhưng bằng kinh nghiệm dày dặn và trí nhớ siêu phàm, ông đò nhớ mặt từng đứa trong bốn năm bọn thủy quân cửa ải nước để có cách ứng phó phù hợp. Đứa thì ông tránh mà rảo bơi chèo, đứa thì đè sấn lên mà chặt đôi ra để mở đường tiến…Hàng loạt động từ xuất hiện nắm, ghì, phóng, lái, tránh, rảo, đè, chặt,… như một đội quân ngôn ngữ hùng hậu hò reo theo từng nhịp tiến của ông đò.
● Ở vòng vây cuối, sự hiểm ác của thác đá đã được nhà văn miêu tả trong hình ảnh ẩn dụ tài hoa về cổng đá cánh mở cánh khép – đó là cả một mặt trận đá trùng điệp trong đó bức tường phòng ngự vững chắc của lũ đá hậu vệ kết hợp với những mũi tấn công ào ạt, tới tấp không ngừng nghỉ của sóng dữ. Nhiệm vụ của ông đò là phải phóng thẳng thuyền, chọc thủng một luồng sinh duy nhất ở ngay giữa cửa bọn đá hậu vệ trấn giữ, trong khoảnh khắc cánh “cổng đá” mở giữa những đợt sóng thác dữ dội.
c. Vẻ đẹp tài hoa:
- Sự thuần thục trong công việc: vượt qua sóng dữ thác ghềnh mà băng lướt nhịp nhàng như đang trổ tài những vũ điệu uyển chuyển trên bản giao hưởng của dòng sông.
- Sự thăng hoa trong cuộc vượt thác ở trùng vi thạch trận thứ ba: Cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa đó. Thuyền vút qua cổng đá cánh mở, cánh khép. Vút, vút, cửa ngoài, cửa trong, lại cửa trong cùng, thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vừa tự động lái được, lượn được.
- Phong thái nghệ sĩ – cách nhìn nhận về công việc: Sau khi chiến thắng thiên nhiên hung bạo, người lái đò lại đốt lửa trong hang đá, nướng ống cơm lam và toàn bàn tán về cá anh vũ, cá dầm xanh… chả thấy ai bàn thêm một lời nào về cuộc chiến thắng vừa qua nơi cửa ải nước đủ tướng dữ quân tợn. Xong trận, lúc nào cũng ung dung, thanh thản như chưa từng vượt thác: Sóng thác xèo xèo tan trong trí nhớ .
III. Kết bài:
Qua hình tượng sông Đà và người lái đò, Nguyễn Tuân muốn thể hiện niềm yêu mến thiết tha với thiên nhiên đất nước và ngợi ca những con người lao động - chất vàng mười của cuộc sống
Gia sư Tất Đạt chúc bạn thật chăm chỉ để vươn tới những thành công, đạt điểm số như mong đợi!
IV. Trung tâm Gia sư Tất Đạt cung cấp gia sư chuyên
. Luyện chữ đẹp, tập đọc, tập làm toán, tập đàn, tăng khả năng IQ và EQ......cho các bé từ 5-10 tuổi
· Dạy các môn: Toán – Văn – Anh – Lý – Hóa – Sinh cho học sinh từ lớp 6 đến lớp 12 muốn nâng cao hoặc cải thiện kết quả học tập.
· Ôn thi tốt nghiệp THPT, thi Đại học các môn học sinh còn yếu
· Bồi dưỡng học sinh giỏi thi trường chuyên, thi Olympic, thi học sinh giỏi cấp Quận, Thành phố, Quốc gia.
· Dạy bằng Tiếng Anh, môn khoa học bằng tiếng anh, cho học sinh các trường Quốc tế - Hệ song ngữ, Hệ Cambridge, Chương trình THPT Quốc tế Cambridge IGCSE
. Chương trình tú tài Anh Quốc – chứng chỉ AS và A level
· Dạy tiếng Anh - Pháp - Hàn - Nhật - Trung thi chứng chỉ cho người đi làm
· Giáo dục đặc biệt cho trẻ tự kỉ, tăng động, chậm phát triển.
· Luyện thi chứng chỉ tiếng anh: TOIEC, IELTS, TOEFL
· Dạy các môn năng khiếu: Đàn Piano, Organ, hội họa, nhảy, múa cho trẻ em và người lớn.
· Dạy tiếng Anh - Pháp - Hàn - Nhật - Trung thi chứng chỉ cho người đi làm
· Giáo dục đặc biệt cho trẻ tự kỉ, tăng động, chậm phát triển.
· Luyện thi chứng chỉ tiếng anh: TOIEC, IELTS, TOEFL,...
· Dạy các môn năng khiếu: Đàn Piano, Organ, hội họa, nhảy, múa cho trẻ em và người lớn.
V. Ưu Đãi
- Học thử 1-2 buổi miễn phí để đảm bảo chất lượng gia sư.
- Quý phụ huynh và học sinh không phải trả bất kỳ khoản phí trung gian nào khi lựa chọn gia sư luyện thi tại trung tâm.
- Đổi gia sư bất cứ lúc nào nếu học viên cảm thấy không phù hợp
- Thời gian học do phụ huynh và học sinh lựa chọn.
- Gia sư và giáo viên linh động giữa hình thức dạy online - offline
Gia sư Tất Đạt – điểm đến khai sáng trí tuệ!
Nhằm bảo đảm tính minh bạch và chất lượng giảng dạy, chúng tôi nhận dạy thử miễn phí từ 1-2 buổi, nếu bạn thấy cách dạy tốt phù hợp, dễ hiểu có thể thuê tiếp,nếu không có thể đổi không thuê tiếp.
► Với Chi phí > 150k (Với gia sư là SV), > 300k (Với Giáo Viên).
► Biểu giá sẽ được điều chỉnh phù hợp theo yêu cầu của Phụ huynh và trình độ, kinh nghiệm của gia sư/giáo viên.
⇒ Mọi thông tin thắc mắc cần tư vấn về vấn đề học tập, đăng kí làm gia sư, hoặc tìm gia sư, giáo viên dạy miễn phí tại nhà cho con vui lòng liên hệ hotline.
Link Đăng Kí Tìm Gia sư cho con: Tại Đây.
Link Đăng Kí Làm Gia sư: Tại Đây
Bài viết liên quan
BÍ QUYẾT MỞ BÀI GÂY ẤN TƯỢNG CHO BÀI VĂN...
Cách viết mở bài hay cho bài văn nghị luận rất quan trọng. Văn nghị luận là dạng Tập làm văn hay và chiếm số điểm khá cao...
.jpg)
Tuyệt Chiêu Để Soạn Văn Không Còn Là Nỗi “Ám...
Từ lâu đến nay, việc soạn văn là điều tất yếu đối với đối với học sinh THCS trước khi đến lớp. Tuy nhiên, nhiều học sinh hiện...
Học Ngữ Văn Để Làm Gì?
Ngày nay, xã hội ngày càng phát triển, đời sống tinh thần con người cũng dần được nâng cao. Các giá trị văn hóa văn học càng...
.jpg)
Phương Pháp Học Môn Ngữ Văn Hiệu Quả
Các phương pháp học tốt môn ngữ văn giúp nhiều bạn học sinh có cơ hội giành được điểm cao trong khi học tập. Có rất nhiều...
Gửi bình luận
Đối tác của chúng tôi
Trung tâm Gia sư Tất Đạt đã và đang đem lại những giá trị khác biệt về dịch vụ cho hàng ngàn quí phụ huynh. Chúng tôi mong muốn trở thành người bạn đồng hành, đóng góp một phần nhỏ trên con đường học tập của các em. Sứ mệnh của chúng tôi là “cầu nối tri thức” giữa gia đình, học sinh với những giáo viên, sinh viên giỏi, ưu tú tại các trường chất lượng hàng đầu tại Việt Nam.
