6 Chiếc Mũ Tư Duy? Phương Pháp Mà Ai Cũng Cần Biết
6 Chiếc Mũ Tư Duy? Phương Pháp Mà Ai Cũng Cần Biết
Design Thinking (Tư duy thiết kế) và Decision Making (Ra quyết định) là những quá trình rất phức tạp. Có những suy nghĩ được chia sẻ, những ý tưởng nổi lên và những ý tưởng khác bị chôn vùi. Vậy làm thế nào để đảm bảo các ý tưởng hay ho của bạn không bị bỏ lỡ một cách đáng tiếc cũng như đảm bảo quá trình ra quyết hiệu quả? Phương pháp 6 chiếc mũ tư duy của De Bono chính là câu trả lời hoàn hảo dành cho bạn! Hãy cùng Gia Sư Tất Đạt tìm hiểu thêm về chủ đề thú vị này thông qua bài viết dưới đây!
I. Khái Niệm Về 6 Chiếc Mũ Tư Duy Là Gì?
6 chiếc mũ tư duy là một phương pháp được Tiến sĩ tâm lý và y khoa – Edward de Bono sáng tạo ra. Năm 1985, ông đã cho ra đời thêm cuốn sách về phương pháp 6 chiếc mũ tư duy này với tự đề “Six Thinking Hats” và đã được chuyển thể sang tiếng Việt.
Tư duy 6 chiếc mũ là một phương pháp tư duy với ý tưởng cốt lõi là khuyến khích sự sáng tạo và khám phá những ý tưởng mới nhớ vào việc nhìn nhận vấn đề từ nhiều khía cạnh khác nhau. Màu sắc khác nhau trên sáu chiếc mũ tư duy sẽ thể hiện những quan điểm khác nhau đối với 1 vấn đề. Trong đó:
- Mũ màu trắng – tư duy khách quan
- Mũ màu đỏ – tư duy cảm xúc
- Mũ màu xanh dương – tư duy tổ chức
- Mũ màu xanh lá – tư duy sáng tạo
- Mũ màu vàng – tư duy tích cực
- Mũ màu đen – tư duy mạo hiểm
II. Đặc Điểm Của 6 Chiếc Mũ Tư Duy
- Mũ trắng - Objective
Mang hình ảnh của một tờ giấy trắng, thông tin, dữ liệu. Khi chúng ta tưởng tượng đang đội chiếc mũ trắng, chúng ta chỉ cần suy nghĩ về các thông tin, dữ kiện liên quan đến vấn đề đang cần giải quyết, tập trung trên thông tin rút ra được, các dẫn liệu cứ liệu và những thứ cần thiết, làm sao để nhận được chúng. Khi đội "Mũ trắng", bạn sẽ đánh giá vấn đề một cách khách quan, dựa trên những dữ kiện có sẵn. Hãy nghiên cứu thông tin bạn có để tìm ra câu trả lời cho những điều bạn còn thắc mắc.
Một số câu hỏi có thể sử dụng:
- Chúng ta có những thông tin gì về vấn đề này?
- Chúng ta cần có những thông tin nào liên quan đến vấn đề đang xét?
- Chúng ta thiếu mất những thông tin, dữ kiện nào?
- Mũ đỏ - Intuitive
Mang hình ảnh của lửa đang cháy trong lò, con tim, dòng máu nóng, sự ấm áp. Khi tưởng tượng đang đội chiếc mũ đỏ, chúng ta chỉ cần đưa ra các cảm giác, cảm xúc, trực giác, những ý kiến không có chứng minh hay giải thích, lí lẽ của mình về vấn đề đang giải quyết. Chỉ đưa ra các điều bộc phát đó, không cần giải thích. Khi đội "Mũ đỏ", bạn sẽ đánh giá vấn đề dựa trên trực giác và cảm xúc. Hãy cố gắng đoán biết cảm xúc của người khác thông qua những phản ứng của họ và cố gắng hiểu được những phản ứng tự nhiên của những người không hiểu rõ lập luận của bạn.
Một số câu hỏi có thể sử dụng:
- Cảm giác của tôi ngay lúc này là gì?
- Trực giác của tôi mách bảo điều gì về vấn đề này?
- Tôi thích hay không thích vấn đề này?
- Mũ đen - Negative
Mang hình ảnh của đêm tối, đất bùn. Người đội mũ đen sẽ liên tưởng đến các điểm yếu, các lỗi, sự bất hợp lý, sự thất bại, sự phản đối, trần trừ, thái đội bi quan. Trái ngược với mũ màu vàng, người đội mũ màu đen thường có tư duy sâu sắc hơn giúp nhìn nhận ra những mặt hạn chế và sự bất hợp lý ở trong dự án cần giải quyết. Chính điều này sẽ giúp chúng ta có những quan điểm mới giúp nhìn nhận vấn đề một cách thận trọng hơn, đảm bảo cho dự án tránh khỏi các rủi ro, sự cố, điều chỉnh cách giải quyết vấn đề hoặc chuẩn bị kế hoạch dự phòng cho những vấn đề có thể nảy sinh ngoài dự kiến.
Nếu chỉ tư duy vấn đề theo hướng tích cực thì sẽ khiến cho khi những sự cố phát sinh bạn sẽ trở tay không kịp. Vì thế việc tư duy cả 2 mặt tích cực và tiêu cực của vấn đề giúp chuẩn bị tốt hơn để ngay cả trong tình huống xấu nhất vẫn có những phương án để đề phòng.
Những câu hỏi có thể ứng dụng để giải quyết vấn đề đối với mũ màu đen:
- Có những tình huống rủi ro nào có thể xảy ra
- Nguy cơ tiềm ẩn của vấn đề này là gì?
- Khi triển khai dự án này có thể sẽ gặp phải những khó khăn gì?
- Mũ vàng - Positive
Mang hình ảnh của ánh nắng mặt trời, sự lạc quan, các giá trị, các lợi ích. Khi tưởng tượng đang đội chiếc mũ vàng, bạn sẽ đưa ra các ý kiến lạc quan, có logic, các mặt tích cực, các lợi ích của vấn đề, mức độ khả thi của dự án. Khi đội "Mũ vàng", bạn sẽ suy nghĩ một cách tích cực. Sự lạc quan sẽ giúp bạn thấy hết được những lợi ích và cơ hội mà quyết định của bạn mang lại. Cách tư duy "Mũ vàng" giúp bạn có thêm nghị lực để tiếp tục công việc khi bạn gặp nhiều khó khăn, trở ngại.
Một số câu hỏi có thể sử dụng:
- Những lợi ích khi chúng ta tiến hành dự án này là gì?
- Đâu là mặt tích cực của vấn đề này?
- Liệu vấn đề này có khả năng thực hiện được không?
- Mũ xanh lá cây - Creative
Hãy liên tưởng đến cây cỏ xanh tươi, sự nảy mầm, sự đâm chồi, sự phát triển. Chiếc mũ xanh lá cây tượng trưng cho sự sinh sôi, sáng tạo. Trong giai đoạn đội mũ này, chúng ta sẽ đưa ra các giải pháp, ý tưởng cho vấn đề đang thảo luận. Lối tư duy tự do và cởi mở khi đội "Mũ xanh" sẽ giúp bạn tìm ra những giải pháp sáng tạo để giải quyết vấn đề.
Một số câu hỏi có thể sử dụng:
- Có những cách thức khác để thực hiện điều này không?
- Chúng ta có thể làm gì khác trong trường hợp này?
- Những lợi ích khi chúng ta tiến hành dự án này là gì?
- Đâu là mặt tích cực của vấn đề này?
- Mũ xanh dương - Process
Hãy nhìn bầu trời xanh lồng lộng bằng con mắt bao quát. Chiếc mũ xanh dương sẽ có chức năng giống như nhạc trưởng, nó sẽ tổ chức các chiếc mũ khác - tổ chức tư duy. Mũ xanh dương sẽ kiểm soát tiến trình tư duy. Đây là chiếc mũ của người chủ tọa để kiểm soát tiến trình cuộc họp. Khi gặp khó khăn do bế tắc về ý tưởng, chủ tọa có thể linh hoạt điều chỉnh cách tư duy của mọi người dự họp sang hướng "Mũ xanh lá cây". Còn khi cần lập kế hoạch dự phòng, chủ tọa sẽ yêu cầu mọi người tư duy theo cách "Mũ đen".
Một số câu hỏi có thể sử dụng:
- Xác định trọng tâm và mục đích thảo luận cho nhóm: Chúng ta ngồi ở đây để làm gì? Chúng ta cần tư duy về điều gì? Mục tiêu cuối cùng là gì?
Sắp xếp trình tự cho các chiếc nón trong suốt buổi thảo luận.
Cuối cùng, tập hợp mọi ý kiến, tóm tắt, kết luận và ra kế hoạch.
- Chúng ta đã đạt được gì qua buổi thảo luận?
- Chúng ta có thể bắt đầu hành động chưa?
- Chúng ta có cần thêm thời gian và thông tin để giải quyết vấn đề này?
III. Tiến Hành Phương Pháp 6 Chiếc Mũ Tư Duy Như Thế Nào?
Phương pháp 6 chiếc nón tư duy thường được ứng dụng cho một nhóm hay cá nhân để có thể giải quyết vấn đề hiệu quả hơn. Khi được ứng dụng trong một nhóm làm việc thì người trưởng nhóm sẽ chịu trách nhiệm phân chia thời gian để nêu ra quan điểm của từng người đội mũ màu tương ứng.
Dưới đây là 5 bước cơ bản để tiến hành áp dụng kỹ thuật 6 cái mũ tư duy ứng với từng màu mũ khác nhau.
Bước 1: Mũ màu trắng: nêu lên tất cả những ý kiến nói về những thông tin, sự kiện có thật thông qua những bằng chứng và dữ kiện cụ thể.
Bước 2: Mũ màu xanh lá cây: nêu lên những ý kiến sáng tạo bằng nhiều cách thức khác nhau để đề xuất phương án giải quyết vấn đề.
Bước 3: Đánh giá các ý kiến của mũ màu xanh lá cây bằng quan điểm của mũ màu vàng và mũ màu đen.
- Mũ màu vàng: giúp đề xuất hướng giải quyết vấn đề theo một hướng tích cực thông qua việc trả lời câu hỏi những giải pháp nêu trên mang đến lợi ích gì và nếu được thực hiện nó sẽ mang lại hiệu quả ra sao.
- Mũ màu đen giúp viết các đánh giá và chỉ ra những kiến nghị, giải pháp không phù hợp cho việc giải quyết vấn đề và những mặt hạn chế của việc sử dụng những ý kiến này dựa trên những sự kiện và kinh nghiệm sẵn có.
Bước 4: Mũ màu đỏ: nêu lên những quan điểm thiên về cảm xúc, trực giác về vấn đề. Tư duy bằng mũ đỏ cho phép người suy nghĩ đặt xuống các trực cảm mà không cần bào chữa.
Bước 5: Sử dụng mũ màu xanh dương để tổng kết và kết thúc buổi làm việc thông qua việc nhìn nhận lại các bước đã thực hiện trên. Từ đó nêu ra kết luận về hướng giải quyết của vấn đề.
Lưu ý: Trong một số trường hợp, các bước trên có thể được linh hoạt thay đổi thứ tự cho phù hợp với tính chất của dự án, chẳng hạn như theo quy trình như sau:
Bước 1: Mũ màu trắng -> Bước 2: Mũ màu đỏ -> Bước 3: Mũ màu đen -> Bước 4: Mũ màu vàng -> Bước 5: Mũ màu xanh lá cây -> Bước 6: Mũ màu xanh da trời.
Áp dụng sơ đồ tư duy 6 chiếc mũ giúp cho bạn có thể giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng, hiệu quả hơn. Hy vọng những chia sẻ của GIA SƯ TẤT ĐẠT về kỹ thuật giải quyết vấn đề theo 6 chiếc mũ tư duy sẽ giúp bạn có thể nắm được và áp dụng phương pháp này vào những sự kiện diễn ra trong cuộc sống, công việc.
IV. Trung tâm Gia sư Tất Đạt cung cấp gia sư chuyên
. Luyện chữ đẹp, tập đọc, tập làm toán, tập đàn, tăng khả năng IQ và EQ......cho các bé từ 5-10 tuổi
· Dạy các môn: Toán – Văn – Anh – Lý – Hóa – Sinh cho học sinh từ lớp 6 đến lớp 12 muốn nâng cao hoặc cải thiện kết quả học tập.
· Ôn thi tốt nghiệp THPT, thi Đại học các môn học sinh còn yếu
· Bồi dưỡng học sinh giỏi thi trường chuyên, thi Olympic, thi học sinh giỏi cấp Quận, Thành phố, Quốc gia.
· Dạy bằng Tiếng Anh, môn khoa học bằng tiếng anh, cho học sinh các trường Quốc tế - Hệ song ngữ, Hệ Cambridge, Chương trình THPT Quốc tế Cambridge IGCSE
. Chương trình tú tài Anh Quốc – chứng chỉ AS và A level
· Dạy tiếng Anh - Pháp - Hàn - Nhật - Trung thi chứng chỉ cho người đi làm
· Giáo dục đặc biệt cho trẻ tự kỉ, tăng động, chậm phát triển.
· Luyện thi chứng chỉ tiếng anh: TOIEC, IELTS, TOEFL
· Dạy các môn năng khiếu: Đàn Piano, Organ, hội họa, nhảy, múa cho trẻ em và người lớn.
· Dạy tiếng Anh - Pháp - Hàn - Nhật - Trung thi chứng chỉ cho người đi làm
· Giáo dục đặc biệt cho trẻ tự kỉ, tăng động, chậm phát triển.
· Luyện thi chứng chỉ tiếng anh: TOIEC, IELTS, TOEFL,...
· Dạy các môn năng khiếu: Đàn Piano, Organ, hội họa, nhảy, múa cho trẻ em và người lớn.
.png)
V. Ưu Đãi
- Học thử 1-2 buổi miễn phí để đảm bảo chất lượng gia sư.
- Quý phụ huynh và học sinh không phải trả bất kỳ khoản phí trung gian nào khi lựa chọn gia sư luyện thi tại trung tâm.
- Đổi gia sư bất cứ lúc nào nếu học viên cảm thấy không phù hợp
- Thời gian học do phụ huynh và học sinh lựa chọn.
- Gia sư và giáo viên linh động giữa hình thức dạy online - offline
Gia sư Tất Đạt – điểm đến khai sáng trí tuệ!
Nhằm bảo đảm tính minh bạch và chất lượng giảng dạy, chúng tôi nhận dạy thử miễn phí từ 1-2 buổi, nếu bạn thấy cách dạy tốt phù hợp, dễ hiểu có thể thuê tiếp,nếu không có thể đổi không thuê tiếp.
► Với Chi phí > 150k (Với gia sư là SV), > 300k (Với Giáo Viên).
► Biểu giá sẽ được điều chỉnh phù hợp theo yêu cầu của Phụ huynh và trình độ, kinh nghiệm của gia sư/giáo viên.
⇒ Mọi thông tin thắc mắc cần tư vấn về vấn đề học tập, đăng kí làm gia sư, hoặc tìm gia sư, giáo viên dạy miễn phí tại nhà cho con vui lòng liên hệ hotline.
Link Đăng Kí Tìm Gia sư cho con: Tại Đây.
Link Đăng Kí Làm Gia sư: Tại Đây
Bài viết liên quan
Phân Tích SWOT Cải Thiện Kỹ Năng Học Tập Của...
Phân tích SWOT là một công cụ quan trọng để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến một kế hoạch, một dự án hoặc một mục tiêu. Tuy...
.jpg)
CÁCH RÈN LUYỆN KỸ NĂNG TƯ DUY PHẢN BIỆN CHO...
Tư duy phản biện là một trong những kỹ năng quan trọng nhất đối với mỗi chúng ta. Một điều khá là bất ngờ, đó là kỹ năng tư...
Tổng Hợp 8 Cách Tự Do Phát Triển Sự Sáng...
Nhà tâm lý học Robert Epstein đã nhận định rằng: Tư duy sáng tạo là dạng kỹ năng có thể luyện tập được chứ không phải khả...
Critical Thinking - Một Bộ Kỹ Năng Bạn Không...
Critical thinking là một trong những phương pháp mới trong tư duy và được áp dụng khá phổ biến trong lĩnh vực giáo dục trên...
Gửi bình luận
Đối tác của chúng tôi
Trung tâm Gia sư Tất Đạt đã và đang đem lại những giá trị khác biệt về dịch vụ cho hàng ngàn quí phụ huynh. Chúng tôi mong muốn trở thành người bạn đồng hành, đóng góp một phần nhỏ trên con đường học tập của các em. Sứ mệnh của chúng tôi là “cầu nối tri thức” giữa gia đình, học sinh với những giáo viên, sinh viên giỏi, ưu tú tại các trường chất lượng hàng đầu tại Việt Nam.
